przetwornik cyfrowo-analogowy

przetwornik cyfrowo-analogowy, przetwornik C/A,

układ elektroniczny, zwykle scalony, przeznaczony do przeprowadzania operacji przetwarzania cyfrowo-analogowego.

Istnieje wiele rodzajów p.c.-a. różniących się budową i technologią wytwarzania oraz zasadą działania. Na rysunku pokazano uproszczony schemat budowy przykładowego p.c.-a., przeznaczonego do przetwarzania sygnałów zapisanych w postaci słów kodowych o dł. n = 4 bity. Podstawowymi elementami (blokami) tego przetwornika są: sieć precyzyjnych rezystorów ważonych o wartościach rezystancji równych R, 2R, 4R, 8R i ściśle z nią związany zespół przełączników (kluczy), źródło napięcia odniesienia U_o oraz wzmacniacz operacyjny (wyjściowy). Na wejście p.c.-a. jest doprowadzany sygnał cyfrowy w postaci kolejno po sobie następujących ciągów impulsów reprezentujących określone słowa kodowe. Pojedynczy ciąg impulsów steruje przełącznikami (przez układ sterujący zw. rejestrem), które łączą odpowiednie rezystory ze źródłem napięcia odniesienia (stan log. 1) lub ze wspólnym punktem zw. masą (stan log. 0). W zależności od położenia poszczególnych przełączników w odpowiednich gałęziach płynie prąd o ściśle określonej wartości natężenia; płynące prądy są sumowane na wejściu wzmacniacza i na wyjściu wzmacniacza otrzymuje się napięcie o wartości odpowiadającej słowu kodowemu, reprezentowanemu ciągiem impulsów doprowadzonych do wejścia; napięcie osiąga wartość maks., gdy wszystkie przełączniki są w stanie 1. Kolejne wartości napięcia otrzymane na wyjściu p.c.-a. tworzą sygnał ciągły w czasie i dyskretny w amplitudzie, mający odcinkami stałe wartości napięcia (tzw. sygnał schodkowy), będący przybliżoną reprezentacją przetwarzanego sygnału cyfrowego. Po przetworzeniu sygnału schodkowego za pomocą odpowiedniego filtru elektrycznego (tzw. filtru wygładzającego) otrzymuje się sygnał analogowy.