pochodna

pochodna,

chem. związek organiczny wywodzący się z innego związku org., mający taki sam szkielet cząsteczki jak związek macierzysty;

utworzone przez wymianę lub modyfikację grupy funkcyjnej, zachodzące pod działaniem odpowiednich czynników, np. wymiana grupy hydroksylowej w grupie karboksylowej kwasów prowadzi do halogenków kwasowych, bezwodników, amidów, estrów, które są pochodnymi kwasów karboksylowych; oksymy, fenylohydrazony są pochodnymi aldehydów i ketonów, itp.; otrzymywanie charakterystycznych pochodnych jest stosowane w analizie chem. w celu identyfikacji związków organicznych. Często termin pochodne ma szersze znaczenie i określa związki otrzymywane przez wprowadzenie do cząsteczki związku macierzystego grupy funkcyjnej; w tym znaczeniu np. o-ksylen C₆H₄(CH₃)₂ jest dimetylową pochodną benzenu C₆H₆, anilina C₆H₅NH₂ — jego najprostszą pochodną aminową.