optyczne zjawiska nieliniowe

optyczne zjawiska nieliniowe,

zjawiska opt., w których polaryzacja elektr. ośr. materialnego zależy w sposób nieliniowy od natężenia pola elektr. fali świetlnej przechodzącej przez ten ośr.

oznacza to, że właściwości opt. ośr. zależą od wartości natężenia pola elektr. fali świetlnej; zmianie może ulegać np. absorpcja, współczynnik załamania (opt. zjawisko Kerra). W nieliniowych zjawiskach optycznych ujawnia się wpływ wiązek światła o dużym natężeniu na właściwości ośr. i dlatego rozwój badań tych zjawisk rozpoczął się po wynalezieniu laserów. Nieliniowe zjawiska optyczne umożliwiają m.in.: wytwarzanie fali świetlnej o częst. będącej wielokrotnością częst. fali padającej (generacja harmonicznych światła), wzmacnianie słabego sygnału kosztem energii promieniowania fali o wyższej częst. (wzmacnianie parametryczne), powstawanie spójnego promieniowania rozproszonego w ośr. (rozpraszanie wymuszone; Ramana zjawisko), spadek pochłaniania światła w ośr. przy dużych natężeniach światła (wymuszona przezroczystość), zwężenie szerokości wiązki świetlnej przechodzącej przez ośr. (samoogniskowanie) i utrzymywanie stałej szerokości wiązki (autokolimacja). Nieliniowe zjawiska optyczne mają zastosowanie m.in. w spektroskopii, laserach, opt. przetwarzaniu informacji. Pierwsze optyczne zjawiska nieliniowe — generację drugiej harmonicznej — uzyskał doświadczalnie 1961 P.A. Franken.