nitryfikacja

nitryfikacja

[łac.],

biochem. proces utleniania amoniaku oraz soli amonowych do azotanów(III), a następnie do azotanów(V), przeprowadzany przez bakterie chemolitotroficzne z rodziny Nitrobacteraceae (tzw. bakterie nitryfikacyjne; nitrozobakterie, nitrobakterie), które wykorzystują energię wytwarzaną w procesie chemolitotroficznej oksydacyjnej fosforylacji do biosyntezy związków org. z dwutlenku węgla i wody;

przebiega dwustopniowo: utlenianie amoniaku do azotanów(III) przeprowadzają nitrozobakterie (2NH₄⁺ + 3O₂ → 2NO₂^– + 2H⁺), a azotanów(III) do azotanów(V) (2NO₂^– + O₂ → 2NO₃^–) — nitrobakterie; nitryfikacja jest jednym z podstawowych procesów obiegu azotu w przyrodzie; wytworzone w glebie azotany(V) mogą być przyswajane przez rośliny, redukowane w procesie denitryfikacji bądź wypłukiwane przez wodę; nitryfikacja w klimacie gorącym i bezdeszczowym prowadzi do powstawania złóż azotanów (saletra chilijska); w XVII i XVIII w. nitryfikacja była wykorzystywana przy wyrobie prochu strzelniczego.