nerka sztuczna

nerka sztuczna,

urządzenie do hemodializy (dializa med.) umożliwiające oczyszczanie krwi (ciągłe lub okresowe) z substancji odpadowych przemiany materii (poprzez hemofiltrację lub adsorpcję), a także regulację składu elektrolitowego krwi.

Sz.n. ma postać hemodializatora (warstwowego, zwojowego, kapilarnego) lub kolumny adsorpcyjnej (zawierającej węgiel aktywowany albo inny, swoisty w stosunku do usuwanych toksyn adsorbent). Jest wyposażona w układ pomp wspomagających przepływ krwi poza układem naczyniowym pacjenta, układ przygotowywania płynu dializacyjnego, a także układy: pomp wymuszających ruch płynu dializacyjnego, drenów łączących układ naczyniowy (zazwyczaj żyły przedramienia) pacjenta z urządzeniem, sterowania i kontroli działania sz.n. oraz monitorowania przebiegu dializy i stanu pacjenta. W dializatorze produkty uboczne przemiany materii znajdujące się w osoczu krwi przenikają przez przegrodę półprzepuszczalną do płynu dializacyjnego (dializatu) do chwili, gdy stężenia po obu stronach przegrody wyrównają się; podobnie, jeśli w dializacie stężenie substancji o małej masie cząsteczkowej jest wyższe niż we krwi, to przedostaje się ona przez przegrodę i dyfunduje do krwi (regulacja stężenia jonów, zwłaszcza potasu, sodu i wapnia). Skład płynu dializacyjnego jest dobierany zależnie od zaburzeń metabolicznych u chorego. Sz.n. jest urządzeniem mobilnym i ma wielkość niewielkiej szafki, dzięki czemu może być łatwo przemieszczana w pobliże łóżka pacjenta; stosowana w niewydolności nerek w stopniu stanowiącym poważne zagrożenie dla funkcjonowania organizmu (z utratą życia włącznie).