naftalenosulfonowe kwasy

naftalenosulfonowe kwasy,

związki org., pochodne naftalenu, których cząsteczki zawierają jedną lub więcej grup sulfonowych –SO₃H;

bezb. lub jasnożółte krystal. ciała stałe; znane są kwasy mono-, di-, tri- i tetrasulfonowe; rozpuszczalne w polarnych rozpuszczalnikach org., stężonych kwasach nieorg. i w wodzie; z wodorotlenkami metali alkalicznych dają sole — naftalenosulfoniany, które ogrzewane rozkładają się do naftoli; k.n. otrzymuje się w wyniku sulfonowania naftalenu stężonym kwasem siarkowym lub tritlenkiem siarki (w postaci oleum); kwas naftaleno-1-sulfonowy (temperatura topnienia 139°C), kwas naftaleno-2-sulfonowy (temperatura topnienia 124°C), o wzorach:

wykorzystywane są jako półprodukty w przemyśle barwników; ich sole sodowe mają właściwości powierzchniowo czynne; pochodne alkilowe (butylowe, izobutylowe) tych soli są stosowane jako emulgatory techn.; produkt kondensacji z formaldehydem jest stosowany jako upłynniacz do betonu i środek dyspergujący pigmenty.