metabolity

metabolity

[gr.],

związki chemiczne powstające w organizmach żywych w wyniku przemiany materii;

są substratami i produktami ciągów enzymatycznych reakcji, np. glukozo-6-fosforan (metabolit przemiany sacharydów, aktywna forma glukozy wytwarzana z heksoz i glikogenu w stadium przygotowawczym glikolizy), rybozo-5-fosforan (pentoza powstająca w cyklu pentozowym, dostarczająca rybozy m.in. do biosyntezy kwasów nukleinowych oraz do wytwarzania u roślin rybulozo-1,5-bisfosforanu niezbędnego do fotosyntezy), ornityna i cytrulina (aminokwasy wytwarzane w cyklu mocznikowym — substraty do biosyntezy argininy), nukleotyd nikotynamidoadeninowy (metabolit transportu wodoru w łańcuchu oddechowym); metabolity w komórce znajdują się w stanie równowagi dynamicznej, bezustannie syntetyzowane i rozkładane; czas trwania metabolitów jest tak krótki, że wykrycie ich jest możliwe dopiero po zahamowaniu reakcji, w których są substratami; dużą rolę w wykrywaniu i identyfikacji metabolitów odgrywają metody izotopowe.