kulty lunarne

kulty lunarne,

ważny składnik wierzeń w religiach politeistycznych, którego istotą jest kult Księżyca lub jego personifikacji;

najbardziej rozwinęły się w staroż. Mezopotamii (sumer. bóg Nanna/Zuen, babiloński Sin), u ludów śródziemnomor. (gr. Selene) i Bliskiego Wschodu (egipski Thot), w Chinach (bogini Chang-e), Indiach (Ćandra), u Majów (Ix-Chel), Azteków (Coyolxauhqui) i Inków (Mama Quilla), co wiąże się z powszechnym w tych cywilizacjach zjawiskiem kultów astralnych; zjawiska faz i zaćmienia Księżyca znajdują wyjaśnienie w mitach mówiących o jego umieraniu i zmartwychwstaniu lub w opowieściach o potworze (wilku, psie itp.) pożerającym Księżyc; lunacje księżycowe były podstawą mierzenia czasu i tworzenia kalendarza; żeńskim bóstwom lunarnym często przypisywano zarówno płodność, jak też dziewictwo (gr. Artemida, rzym. Diana), męskie zaś bóstwa księżycowe często wyobrażano pod postacią byka, symbolu potencji i płodności (np. babiloński Sin).