kolorymetr

kolorymetr

[łac.-gr.],

fiz. przyrząd do określania barw;

W k. wizualnym pomiaru dokonuje się przez zrównanie barw 2 części pola widzenia (np. okularu), z których jedna ma barwę badaną, druga — uzyskaną przez nałożenie 3 barw podstawowych; składowe wiązki świetlnej o tych barwach wydziela się ze światła porównawczego za pomocą odpowiednich filtrów lub pryzmatu, zaś zmianę natężenia uzyskuje stosując kliny fotometryczne lub przesłony; odczyty na skali k. wizualnego dają składowe barwy w układzie kolorymetrycznym (kolorymetria i wymagają przeliczenia na składowe układu X, Y, Z międzynar. układu CIE 1931.

Kolorymetr obiektywny (fizyczny) działa na zasadzie pomiaru prądów fotoelektrycznego odbiornika światła (fotodetektora) przesłoniętego kolejno jednym z 3 filtrów tak dobranych, aby krzywa czułości widmowej układu fotodetektor–filtr była zbliżona do jednej z krzywych składowych trójchromatycznych widmowych dla danego układu kolorymetrycznego (np. normalnego CIE: , , ). Odmianą k. obiektywnego jest k. różnicowy, którego działanie opiera się na wyznaczeniu różnicy między barwą badaną i barwą wzorca; zwykle w pełni zautomatyzowany. Kolorymetry są stosowane do kontroli barw źródeł światła, filtrów, barwnych powierzchni odbijających, ekranów kineskopów kolorowych i in.