kolizja kontynentów

kolizja kontynentów,

geol. zderzenie kontynentów, mniejszych bloków kontynentalnych lub łuków wyspowych wskutek zbieżnego ruchu płyt litosfery.

Kolizję zapoczątkowuje proces subdukcji, polegający na podsuwaniu się litosfery oceanicznej pod litosferę kontynentalną; usunięcie litosfery oceanicznej z powierzchni Ziemi prowadzi do zetknięcia się ze sobą obiektów geologicznych utworzonych z kontynentalnej skorupy ziemskiej. Efektem kolizji kontynentów są orogeny kolizyjne (np. Alpy, Karpaty, Himalaje); w takich orogenach mogą występować co najwyżej, w postaci kompleksów ofiolitowych, nieznaczne fragmenty rozległych niegdyś połaci litosfery oceanicznej, rozprzestrzenionej przed kolizją między blokami skorupy kontynentalnej; ofiolity ułatwiają rozpoznanie tzw. szwów pokolizyjnych, stanowiących granicę między blokami skorupy kontynentalnej, zetkniętych w wyniku kolizji. Strefy kolizji, wzdłuż których rozwijają się orogeny kolizyjne, mogą reprezentować nie tylko proste przypadki (np. kolizja wyłącznie 2 kontynentów), ale także przypadki bardziej skomplikowane, np. strefa, w której doszło do zetknięcia się nie tylko 2 kontynentów, lecz także kilku łuków wyspowych i jeszcze większej liczby drobniejszych bloków skorupy ziemskiej. Kolizja kontynentów jest podstawowym pojęciem w teorii tektoniki płyt litosfery.