kodeks
forma książki, która powstała ze składek połączonych grzbietami;
[łac. codex ‘księga’, ‘spis’],
kodeks
Encyklopedia PWN
pierwowzorem kodeksu były wiązane ze sobą rzym. woskowane tabliczki drewniane; forma znana od II w. p.n.e. (kodeksy papirusowe), do końca V w., wraz z upowszechnianiem się pergaminu jako materiału pisarskiego, wyparła zwój; od średniowiecza dominująca forma książki (kodeksy pergaminowe, potem papierowe); szczególnie ozdobne kodeksy pisano złotem lub srebrem (codex aureus, argenteus) często na purpurowym pergaminie (codex purpureus); spośród zabytków rękopiśmiennych jednym z najbardziej znanych jest codex argenteus z VI w., zw. Biblią Wulfila (jej przekład na język gocki w bibliotece uniw. w Uppsali); w zbiorach pol. z ozdobnych kodeksów zachowały się: Sakramentarz tyniecki sprzed 1060 (w Bibliotece Nar.), Ewangeliarz gnieźnieński z ok. 1085 i Missale plenarium z końca XI w. (w Bibliotece Kapitulnej w Gnieźnie) oraz Ewangeliarz pułtuski z ok. 1080 (w Muzeum Nar. w Krakowie); badaniem kodeksów rękopiśmiennych zajmuje się kodykologia.
