jelito
 
Encyklopedia PWN
jelito,
u bezkręgowców synonimiczna nazwa całego przewodu pokarmowego, u kręgowców najdłuższa część przewodu pokarmowego między odźwiernikiem żołądka i stekiem lub odbytem;
u kręgowców ściana jelita kręgowców jest zbud. z wewn. błony śluzowej, środkowej błony mięśniowej (mięśniówka gładka, warunkująca perystaltykę jelit) i z zewn. warstwy, otrzewnej; u człowieka i in. ssaków rozróżnia się jelito cienkie (dwunastnica, jelito czcze, czyli próżne, oraz jelito kręte, czyli biodrowe), w którego ścianach znajdują się gruczoły trawienne — jelitowe i dwunastnicze, oraz jelito grube, o grubszych i silniej umięśnionych ścianach (jelito ślepe, okrężnica i odbytnica); w jelicie cienkim zachodzi trawienie pokarmu oraz wchłanianie składników pokarmowych, gł. przez nabłonek kosmków — mikroskopijnych palczastych lub blaszkowatych uwypukleń błony śluzowej, pokrywających całą jej powierzchnię; w jelicie grubym odbywają się procesy gnilne i fermentacyjne, następuje stopniowe odwadnianie treści i jej zagęszczanie do konsystencji kału. Choroby jelit: zapalenie jelit (nieżyt jelit) o przebiegu ostrym lub przewlekłym, jest powodowane zatruciem, zakażeniem, błędami dietetycznymi; obejmuje całość jelita lub tylko jelito cienkie bądź grube; objawy: bóle brzucha, biegunki, wzdęcia; porażenie jelita (zwykle w zapaleniu otrzewnej, uszkodzeniu rdzenia kręgowego) cechuje ustanie perystaltyki, co prowadzi do niedrożności porażennej; z nowotworów jelita najczęściej występuje rak jelita grubego; częste są też choroby pasożytnicze, wywoływane przez tasiemce, obleńce i pierwotniaki.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia