ius
[łac., ‘prawo’]:
ius
Encyklopedia PWN
1) w starożytnym Rzymie termin oznaczający zarówno ogół norm prawnych (prawa publicznego i prywatnego), jak i uprawnienia przysługujące komuś; prawo prywatne dzielono na: ius civile, prawo obywateli rzymskich — później prawo cywilne; ius gentium, mniej formalistyczne prawo regulujące też stosunki Rzymian z obcokrajowcami — współcześnie prawo narodów, międzynarodowe; ius honorarium, prawo tworzone przez urzędników; ius novum, nowy porządek prawny powstały z połączenia ius civile, ius gentium i ius honorarium na skutek ustawodawczej działalności cesarzy;
2) w terminologii teorii prawa: ius cogens, przepisy bezwzględnie obowiązujące, ius dispositivum, przepisy względnie obowiązujące, tzn. że obowiązują w braku odmiennej woli stron.
