garbarstwo

garbarstwo,

przemysł lub rzemiosło zajmujące się wyprawą skór.

Od najdawniejszych czasów przetwarzano skóry surowe na skóry o właściwościach użytkowych, stosując prymitywne garbowanie tłuszczowe lub wędzenie w dymie; znano też garbujące właściwości wyciągów z liści i kory niektórych drzew. Garbarstwo rozwinęło się w czasach starożytnych, wysoki poziom osiągnęło w średniowieczu. Pierwsze manufaktury garbarskie powstały w Niemczech pod koniec XVII w. W końcu XVIII w. we Francji zastosowano do garbowania stężone ekstrakty garbników roślinnych. Przekształcenie się garbarstwa z rzemiosła w gałąź przemysłu nastąpiło wraz z odkryciem 1858, przez Niemca F. Knappa, garbujących właściwości soli chromu — garbowanie chromowe znacznie skróciło proces garbowania i zmniejszyło jego koszty — oraz wprowadzeniem w XIX w. maszyn garbarskich (zamiast ręcznej obróbki skór). Postęp w wyprawie skór zaznaczył się po opracowaniu 1912 przez E. Stiasnego pierwszych garbników syntetycznych (syntanów). Przemysł, a także rzemiosło garbarskie mają w Polsce bogate tradycje — cechy garbarskie istniały już w XIII w., a w XVIII w. powstały manufaktury garbarskie. Do najważniejszych problemów współczesnego garbarstwa należy zanieczyszczenie środowiska, dlatego ciągle są prowadzone badania nad zastosowaniem chemikaliów i garbników mniej szkodliwych dla otoczenia niż używane dotychczas.