danina

danina,

obowiązkowe świadczenie w naturze lub pieniądzu uiszczane na rzecz panującego, państwa, gminy lub innego związku publicznego, w średniowieczu i czasach nowożytnych także pana feudalnego;

daniny pojawiły się w okresie plemiennym w postaci żywności i innych produktów wnoszonych na potrzeby wodza; w Polsce średniowiecznej daniny zostały rozwinięte w system świadczeń prawa książęcego; od XIII w. dawne daniny uległy stopniowej redukcji na rzecz czynszów i podatków; charakter daniny miały: świętopietrze i dziesięciny, wnoszone na rzecz Kościoła; daniny w naturze, świadczone przez chłopów na rzecz panów gruntowych (głównie ptactwo domowe, niewielkie ilości zboża, niekiedy grzyby, orzechy, bartnicy — miód i wosk), utrzymały się w ograniczonym zakresie aż do zniesienia pańszczyzny w XIX w.; XIX–XX w. dzielono daniny na zwrotne i bezzwrotne oraz odpłatne (związane z określonym kierunkiem działalności państwa, np. opłaty stemplowe) i nieodpłatne (głównie podatki).