Wielki Marsz

Wielki Marsz, Długi Marsz,

przemarsz Chińskiej Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej i kierownictwa KPCh z prowincji Jiangxi na południu Chin do prowincji Shaanxi w północnej części kraju (X 1934–X 1935);

odwrót wymusiły działania przeważających sił Kuomintangu, którym udało się okrążyć utworzony przez komunistów Centralny Okręg Sowiecki; X 1934 wyruszyło z niego na zachód ok. 80 tysięcy żołnierzy i ok. 20 tysięcy cywilów (głównie pracowników aparatu partyjnego); po trwających do końca XI 1934 krwawych walkach udało się przerwać okrążenie i kontynuować marsz; mimo dramatycznej sytuacji, w kierownictwie KPCh nie ustały walki frakcyjne między zwolennikami Qin Bangxiana (pseudonim Bo Gu) i Mao Zedonga; dopiero I 1935 na posiedzeniu Biura Politycznego w Zuni (prowincja Guizhou) kierownictwo partii objęli działacze związani z Mao; następnie oddziały komunistyczne skierowały się do północnej części prowincji Yunnan; po bohaterskiej przeprawie przez rz. Dadu (30 V 1935) ok. 20 tysięcy czerwonoarmistów przedostało się do prowincji Sichuan, gdzie VI 1935 połączyli się z IV Armią Polową, dowodzoną przez Zhang Guotao; przez kilka tygodni kontynuowano marsz na północ, ale później część oddziałów pod wpływem Zhanga udała się w stronę Sinciangu; ostatecznie do prowincji Shaanxi dotarło ok. 8 tysięcy uczestników W.M., którzy przebyli ponad 12 tysięcy km, staczając ciężkie walki z wojskami Kuomintangu.