Uniwersytet Warszawski
 
Encyklopedia PWN
Uniwersytet Warszawski,
największy pol. uniwersytet państwowy;
powstał 1816 jako Król. Uniw. Warsz., z inicjatywy S.K. Potockiego i S. Staszica, z połączenia Szkoły Prawa i Administracji (zał. 1808) oraz Szkoły Lekarskiej (zał. 1809), uzupełnionych 1816–18 wydziałami teol., filoz., nauk i sztuk pięknych; 1816–31 profesorami Uniwersytetu Warszawskiego byli m.in.: J.W. Bandtkie, F. Bentkowski, T.J. Hoffman, R. Hube, D. Krysiński, J. Lelewel, S.B. Linde, L. Osiński, F. Skarbek, W. Surowiecki, M. Szubert, W.A. Szweykowski, A. Waga. W 1820–30 Uniwersytet Warszawski był ośr. studenckich organizacji patriotycznych; 1831 zamknięty przez władze ros. w ramach represji po powstaniu listopadowym 1830–31; 1862 wznowiony, działał do 1869 jako Szkoła Główna Warszawska, po jej likwidacji utworzono ros. Uniw. Cesarski. W 1915 Uniwersytet Warszawski wznowił działalność jako uniw. pol.; 1935–39 pod nazwą Uniw. im. J. Piłsudskiego; w okresie międzywoj. miał 9 wydziałów: prawa i nauk polit., humanist., mat.-przyr., med., teologii katol., teologii ewangelickiej, teologii prawosł., farm., wet.; do wykładowców należeli m.in.: S. Baley, J.N. Baudouin de Courtenay, K. Białaszewicz, Cz. Białobrzeski, W. Borowy, J.S. Bystroń, S. Czarnowski, W. Doroszewski, W.A. Gluziński, M. Handelsman, B. Hryniewiecki, K. Janicki, Z. Janiszewski, T. Kotarbiński, R. Kozłowski, L. Krzywicki, J. Krzyżanowski, K. Kuratowski, S. Lencewicz, S. Leśniewski, Z. Łempicki, J. Łukasiewicz, J. Mazurkiewicz, S. Mazurkiewicz, K. Michałowski, J. Neyman-Spława, W. Orłowski, L.A. Paszkiewicz, L. Petrażycki, S. Pieńkowski, W. Sierpiński, W. Stefański, S. Szober, S. Śliwiński, W. Tatarkiewicz, W. Tokarz, J. Ujejski, W. Witwicki, Z. Wóycicki, T. Zieliński. W 1939–45 zamknięty przez okupacyjne władze niem., działał w konspiracji; po 1945 wznowił działalność, stając się największym uniw. w Polsce; w 1. poł. lat 50. odłączono wydziały teol. (Akademia Teologii Katolickiej, Chrześcijańska Akademia Teologiczna), lekarski i farm. (powstała Akad. Med.) oraz wet. (włączony do SGGW); obecnie ma 19 wydziałów; 1968 utworzono filię w Białymstoku, 1997 przekształconą w Uniw. w Białymstoku; 2006 Uniwersytet Warszawski zatrudniał 2721 nauczycieli akademickich, kształcił 56,6 tys. studentów.
Bibliografia
T. MANTEUFFEL Uniwersytet Warszawski w latach wojny i okupacji. Kronika 1939/40–1944/45, Warszawa 1948;
Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego 1807–1915, red. S. Kieniewicz, Warszawa 1981;
Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego 1915–39, red. A. Garlicki, Warszawa 1982.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia