Teatr Narodowy

Teatr Narodowy w Warszawie,

pierwszy pol. stały teatr zawodowy, otwarty 1765 z inicjatywy Stanisława Augusta Poniatowskiego w tzw. Operalni przy ul. Królewskiej;

pod dyrekcją W. Bogusławskiego (później L. Osińskiego i in.) grał 1779–1833 w sali budynku przy pl. Krasińskich; 1833 przeniesiony do Teatru Wielkiego i podzielony na zespoły: Opery, Baletu i Dramatu (grającego w Teatrze Wielkim w jego Dużej Sali, Salach Redutowych, od 1836 w południowo-zachodnim skrzydle — sala zw. Rozmaitości); 1833–1915 należał do Warszawskich Teatrów Rządowych; oficjalną nazwę Teatr Narodowy (sala i zespół) uzyskał 1924 po odbudowie (spalonej 1919) sceny Rozmaitości; zburzony 1939, odbud. i otwarty 1949; w latach międzywojennych dyr. byli m.in.: J. Osterwa, K. Kamiński, L. Solski, A. Zelwerowicz, po II wojnie świat.: M. Meller, W. Krasnowiecki, E. Axer, W. Horzyca, W. Daszewski, K. Dejmek, A. Hanuszkiewicz, J. Krasowski, J. Grzegorzewski, J. Englert; w repertuarze gł. czołowe dzieła dramaturgii nar. i świat. klasyki. W 1985 sala Teatru Narodowego uległa spaleniu, odbudowywana do 1996. Od 1998 nazwa T.N. tylko dla sceny dram., a scena operowo-baletowa pod nazwą Teatr Wielki-Opera Narodowa.

Bibliografia

Teatr Narodowy w Warszawie: 50 premier 1949–1961, red. S. Taczanowski,Warszawa 1962;

200 lat Teatru Narodowego, cz. 1, lata 1765–1924, red. E. Szwankowski i K. Wierzbicka, Warszawa 1965;

S. MARCZAK-OBORSKI Teatr Narodowy w latach 1924–1939, „Kronika Warszawy” 1971 z. 2–3.

Dejmek Kazimierz, Dziady A. Mickiewicza, inscenizacja w Teatrze Narodowym w Warszawie, 1967

Holoubek Gustaw, Dziady Mickiewicza, reż. Kazimierz Dejmek, Teatr Narodowy 1967.

Kurnakowicz Jan