Mannerheima linia

Mannerheima linia,

fińskie umocnienia obronne budowane 1929–39 na Przesmyku Karelskim w pobliżu granicy z ZSRR, od 1939 zw. imieniem marszałka C.G.E. Mannerheima;

l.M. (długości ok. 135 km, szerokość umocnień do 90 km) rozciągała się między Zatoką Fińską a jeziorem Ładoga; składały się na nią umocnienia polowe oraz węzły oporu (betonowe bunkry i forty artyleryjskie), wykorzystywała też przeszkody naturalne (jeziora, rzeki, bagna); nie stanowiła bariery fortyfikacyjnej typu linii Maginota, a budowa części umocnień l.M. nie została ukończona przed wybuchem wojny sowiecko-fińskiej 1939–40; mimo to podczas tej wojny (30 X 1939–13 III 1940) Finowie zatrzymali XII 1939 na l.M. główne uderzenie Armii Czerwonej na 2 miesiące; 11 II–13 III 1940 wojska sowieckie zdobyły, w toku ciężkich walk, zachodnią część l.M. (bez Wyborga; podczas wojny sowiecko-fińskiej 1941–44 Przesmyk Karelski, wraz z l.M. i Wyborgiem, został zajęty przez Armię Czerwoną w wyniku ofensywy 9–21 VI 1944.