Australia. Archeologia
 
Encyklopedia PWN
Australia. Archeologia.
Australię zasiedlili w górnym plejstocenie (ok. 40 tys. lat temu) przybysze z Azji Południowo-Wschodniej; ślady pierwszych mieszkańców odkryto w Nowej Południowej Walii na pólnocny zachód od Melbourne (Keilor, 36–18 tys. lat temu) i w dorzeczu Murray i Darling na obrzeżach dawnych jezior (ok. 32 tys. lat temu). Były to pozostałości krótkotrwałych obozowisk zbieraczy, rybaków i myśliwych znających proste narzędzia kam. — zgrzebła łukowe i wklęsłe wykonane z odłupków odbitych z rdzeni w kształcie kopyta końskiego. Z tego też czasu pochodzą pierwsze pochówki.
Około 25 tys. lat temu zaczęła się penetracja innych obszarów kontynentu, z wyjątkiem pustyń. Na Ziemi Arnhem odkryto siekiery z gładzonymi ostrzami i narzędzia kościane. Na wybrzeżach południowej Australii wydobywano bryły krzemienia do wytwarzania narzędzi (22–15 tys. lat temu), na ścianach jaskini Koonalda pozostały ryty (najstarsze na kontynencie). Zmiana klimatu na bardziej suchy ok. 15 tys. lat temu spowodowała przesunięcie osadnictwa w strefę wybrzeży i na lepiej nawodnione obszary Wielkich G. Wododziałowych. Nastąpiło wówczas zwiększenie udziału zbieractwa roślin w gospodarce. Pojawiły się rozcieracze kam. do przygotowywania pokarmu z owoców, bulw i korzeni dzikich roślin. Około 5 tys. lat temu nastąpiły dość istotne zmiany w wytwarzaniu narzędzi. Zaczęto je wykonywać z wiórów, często drobnych, nadając im formy noży, segmentów trapezów oraz dłut skrobaczowatych i łuszczniowych, grotów liściowatych powierzchniowo retuszowanych — oprócz dawnych siekier o gładzonych ostrzach. Przyswojono do polowania psa dingo. Nadal wydobywano surowce miner. — ochrę, krzemień i skały krystaliczne. Taki stan trwał bez większych zmian do pocz. II tysiącl. n.e., kiedy zaniknęły narzędzia mikrolityczne. W czasie odkrycia kontynentu jego mieszkańcy posługiwali się kam. siekierami gładzonymi, łuszczniowymi dłutami zw. tula, odłupkami i zgrzebłami, za pomocą których wykonywano narzędzia z drewna — oszczepy, miotacze do nich, bumerangi i pałki, a także z kości — harpuny, szydła i iglice. Łyko i kora drzew były używane do wyrobu ubrań, pojemników i łodzi.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Ayers Rock, najsłynniejsze miejsce kultowe Aborygenów (Australia)fot. A. Achmatowicz-Otok/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia