absolutne

Encyklopedia PWN

Cézanne
[sezạn]
Paul Wymowa, ur. 19 I 1839, Aix-en-Provence, zm. 22 X 1906, tamże,
malarz francuski, jeden z najwybitniejszych artystów przełomu XIX i XX w..
Ludwik XIV, z dyn. Burbonów, ur. 5 IX 1638, Saint-Germain-en-Laye, zm. 1 IX 1715, Wersal,
król Francji.
Śankara, sanskr. Śaṅkara, ur. 788(?), Kalad(?), zm. 820(?), Kedarnath,
filozof indyjski.
Alpy, fr. Alpes, niem. Alpen, wł. Alpi, słoweń. Alpe,
najwyższy obszar górski w Europie.
Anna Austriaczka, ur. 22 IX 1601, Valladolid, zm. 20 I 1666, Paryż,
królowa Francji, córka króla hiszp. Filipa III Habsburga, od 1615 żona Ludwika XIII, matka Ludwika XIV i Filipa Orleańskiego;
autonomia
[gr., ‘samorząd’],
filoz., socjol., teol. Autonomia to niezawisłość woli lub sumienia wykluczająca zależność od determinującego wpływu oddziałujących „z zewnątrz” (zatem heteronomicznych) czynników empirycznych, mających źródło w różnie ujmowanym prawodawstwie Bożym (teonomia) albo pochodzących od jakiegokolwiek autorytetu lub władcy (np. polityczna). W rozumieniu mocniejszym autonomia oznacza możliwość ustanawiania przez podmiot moralny własnych reguł postępowania, przeciwstawianych zarówno empirycznej heteronomii, jak i teonomii; jest traktowana jako centralna kategoria uzasadniająca próby budowania moralności bez etyki przez osoby odpowiedzialne, bo korzystające z autonomii (jak w koncepcjach „moralności ponowoczesnej”, np. u Z. Baumana). W ujęciu słabszym autonomia jest kojarzona nie tyle z wolą, co z sumieniem (lub rozumem praktycznym) podmiotu moralnego, który może samodzielnie ustalać reguły postępowania albo na zasadzie wolności, albo przez uzgodnienie przyrodzonych skłonności i niesprzecznych z nimi obowiązków, odkrywanych raczej niż konstytuowanych przez rozum praktyczny.
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia