ewolucja
 
Encyklopedia PWN
ewolucja
[łac. evolutio ‘rozwinięcie’],
biol. proces prowadzący na przestrzeni wielu pokoleń do zmian w strukturze świata ożywionego;
ewolucja odbywa się na najróżniejszych poziomach organizacji przyrody — od zmian budowy oraz sposobu funkcjonowania i zachowania się organizmów w kolejnych ich pokoleniach, przez zmiany częstości występowania rozmaitych grup organizmów i ich kategorii ekologicznych w poszczególnych środowiskach naturalnych lub w ekosystemach, aż do zmian zróżnicowania oraz struktury ekologicznej i biogeograficznej życia na Ziemi. Termin „ewolucja” został wprowadzony 1764 przez Ch. Bonneta, który używał go przede wszystkim do określenia rozwoju osobniczego organizmów (ontogeneza); niewiele później pojawiły się koncepcje ewolucji jako mechanizmu wyjaśniającego powstanie ogromnego zróżnicowania form organicznych, a zarazem i podobieństw między ich zasadniczymi planami budowy. Już 1761 G.L. Buffon zasugerował, że gatunki organizmów mogą ulegać zmianom pod wpływem czynników naturalnych; E. Darwin pisał 1794–98 o ewolucji jako o procesie łączącym ze sobą grupy organizmów w drzewo genealogiczne, a J.B. Lamarck opublikował 1809 kompletną teorię ewolucji jako mechanizmu przemian i powstawania gatunków; od Lamarcka zaczyna się historia ewolucjonizmu w biologii, ale dopiero Ch.R. Darwin 1859 i A.R. Wallace ostatecznie upowszechnili przekonanie, że ewolucja naprawdę zachodzi w przyrodzie i dostarcza wyjaśnienia w kwestii powstania różnorodności gatunków i odkrywanego przez systematykę hierarchicznego układu podobieństw i różnic między nimi (filogeneza).
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia