Goya y Lucientes Francisco, Maja naga
 
Goya y Lucientes Francisco, Maja naga
data powstania — 1800–1803
technika — olej płótno
wymiary — 97 × 190 cm
miejsce przechowywania — Museo del Prado, Madryt
Maja naga i Maja ubrana — para niezwykłych obrazów, które wyszły spod pędzla Goi, budzi od lat wiele kontrowersji. Na obu przedstawiona została ta sama kobieta, identycznie uczesana, i identycznie upozowana na tym samym łożu, wsparta na wysoko ułożonych poduszkach. Tyle tylko, że na jednym jest zupełnie naga, a na drugim kompletnie ubrana i obuta. Dyskusje wokół obrazu dotyczą przede wszystkim identyfikacji modelki i co się z tym ściśle wiąże, także datowania obu obrazów. Goya prowadził dość swobodne życie, jak na rygorystyczne obyczaje obowiązujące na dworze królów hiszpańskich przełomu XVIII i XIX w. Jedna z plotek głosi, że miał romans ze słynącą z urody księżną Alba. Dość szybko zrodziła się legenda, że właśnie piękna księżna pozowała artyście do obu obrazów. Faktem jest, że piękna Maja nie ma rysów księżnej Alba kilkakrotnie portretowanej, także i przez Goyę, ale wysunięto (mało prawdopodobną) hipotezę, że twarz na obrazie ma celowo zmienione rysy twarzy, podczas gdy reszta ciała to jednak piękna księżna. Poza tym obrazy wymieniane są w inwentarzu po raz pierwszy dopiero w 1803, a księżna Alba zmarła już w 1802. Niezależnie od tego kim była piękność uwieczniona przez Goyę, para obrazów pozostaje czymś wyjątkowym w sztuce hiszpańskiej. Emanująca erotyzmem kobieta jest prowokująco wpatrzona w widza i na płótnie Maja naga z całą otwartością eksponuje swe wdzięki. Oba obrazy znajdowały się w prywatnej kolekcji księcia Godoy, premiera Hiszpanii i niewątpliwie pokazywane były tylko wybranym. Najprawdopodobniej były zawieszone jeden na drugim. Maja naga ukryta była pod Mają ubraną, stanowiącą ruchomą zasuwę podnoszoną przez specjalny mechanizm wprawiany w ruch jedynie dla zaufanych gości księcia.
Małgorzata Omilanowska
zgłoś uwagę
Ilustracje
Goya y Lucientes Francisco José de, Maja naga, 1800–1803 — Museo del Prado, Madrytfot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia