zarządzanie strategiczne
Encyklopedia PWN
Zarządzanie strategiczne obejmuje całość organizacji, wszystkie aspekty jej działalności w odpowiednio długiej perspektywie czasowej oraz konieczność stałego usprawniania. Dzięki temu zarządzanie strategiczne: wskazuje, w perspektywie długofalowej, priorytety i cele, umożliwiając najtrafniejszą alokację zasobów; znacznie upraszcza podejmowanie decyzji (daje gotowe wskazówki); pozwala na bieżąco określać pozycję organizacji wobec konkurentów; umożliwia rozpoznanie i wykorzystanie własnych atutów i szans przy równoczesnym ograniczaniu ryzyka wynikającego ze słabości i zagrożeń zewnętrznych; pozwala dobrać najtrafniejszą formę działania i strukturę organizacyjną; umożliwia bieżące kontrolowanie skuteczności i sprawności działań oraz ich wytycznych.
Zarządzanie strategiczne od strony teoretycznej zaczęło rozwijać się w latach 70. XX w. (badania I. Ansoffa). Obecnie jest stosowane w każdej profesjonalnie zarządzanej organizacji, najczęściej wg algorytmu składającego się z 6 kroków: określenie potencjału strategicznego firmy względem otoczenia za pomocą różnych narzędzi analizy strategicznej — najpopularniejsza to analiza SWOT (Strengths ‘silne strony’, Weaknesses ‘słabości’, Opportunities ‘szanse’, Threats ‘zagrożenia’); przyjęcie ustaleń, co do tzw. misji (co robimy?, po co to robimy?, dla kogo?, czym będziemy się odróżniać od konkurentów?) oraz tzw. wspólnych wartości, wynikających z indywidualnych uzdolnień, oczekiwań i preferencji; wybranie głównych kierunków (celów) działań i sprecyzowanie w sposób mierzalny celów szczegółowych (co?, ile?, kiedy?); ustalenie dróg dojścia do poszczególnych celów szczegółowych, czyli tzw. strategii realizacyjnych (w jaki sposób?); rozpisanie szczegółowych procedur wykonawczych, czyli przejście do zarządzania operacjami; sprzężenie zwrotne, tj. stała obserwacja wcześniejszych kroków i ewentualne działania korygujące.
Pomimo wypracowania wielu narzędzi analitycznych, samo dokonywanie wyborów w zarządzaniu strategicznym w dużym stopniu opiera się na intuicji i doświadczeniu; wykorzystywanie gotowych wzorów i procedur nie jest tu wskazane — sukces strategiczny przynoszą rozwiązania niestereotypowe, zaskakujące konkurencję.
Ryszard Gambin
