żarowytrzymałość

żarowytrzymałość,

zdolność metali i stopów do przenoszenia krótko- lub długotrwałych obciążeń (stałych lub zmiennych) w wysokiej temperaturze, połączona z odpornością na wielokrotne zmiany temperatury i niekiedy z żaroodpornością,

ż. w temperaturze wyższej od 600°C zależy gł. od odporności na pełzanie; na wzrost ż. mają wpływ pierwiastki stopowe podwyższające temp. topnienia i rekrystalizacji (molibden, wolfram, wanad, kobalt, tytan, chrom, krzem). Do najważniejszych stopów wykazujących ż. (stopy żarowytrzymałe, zw. też superstopami lub nadstopami) należą stopy niklu, kobaltu oraz stale niklowe. Graniczna temp., w której można stosować dany materiał żarowytrzymały, zależy nie tylko od jego składu chem., ale także od wielkości i rodzaju obciążeń, dopuszczalnych odkształceń i czasu pracy materiału (np. czas pracy turbin lotn. wynosi ok. 10³ h, turbin energ. — 10⁴–10⁵ h). Stosowanymi doświadczalnie materiałami żarowytrzymałymi (w konstrukcjach lotn., na dysze silników rakietowych i in.) są stopy molibdenu, wolframu, niobu, tantalu, wanadu oraz berylu.