wydma

wydma,

piaszczyste wzniesienie (wysokość od kilku do kilkuset m) usypane przez wiatr;

wydmy powstają i rozwijają się na pustyniach (wydmy pustynne), piaszczystych wybrzeżach morskich (wydmy nadmorskie), w dolinach rzek, w miejscach nagromadzenia osadów fluwioglacjalnych (wydmy śródlądowe); cechuje je asymetria stoków; stoki dowietrzne, po których wiatr przesuwa piasek, są łagodne (3–12°), stoki odwietrzne, po których ziarna piasku staczają się pod wpływem siły ciężkości, są strome (25–33°); nieustanne zwiewanie piasku ze stoku dowietrznego na odwietrzny powoduje przesuwanie się wydm (wydmy wędrujące), np. na wybrzeżu Morza Bałtyckiego o 6–20 m w ciągu roku. Istnieją też wydmy ustalone, pokryte roślinnością. Zależnie od kształtu i ułożenia względem najczęściej panującego kierunku wiatru rozróżnia się: wydmy podłużne (seify) — wały przebiegające zgodnie z kierunkiem wiatru; wydmy poprzeczne — wały przebiegające prostopadle do kierunku wiatru; wydmy paraboliczne — wały w kształcie łuku o ramionach skierowanych pod wiatr; barchany — wydmy o kształcie sierpa z ramionami zwróconymi w kierunku wiatru; są także znane wydmy piramidalne, gwiaździste, kopulaste, wydmy o bardzo zróżnicowanych kształtach, usypane przez wiatry wiejące z kilku różnych kierunków.

Koszalińskie, Pobrzeże, krajobraz wydmowy Wybrzeża Słowińskiego (w tle jezioro Łebsko)

Mikołajek nadmorski (Eryngium maritimum)

Wisła, ujście pod Świbnem, zdjęcie lotnicze