warsztaty narodowe

warsztaty narodowe, fr. ateliers nationaux,

pierwsze roboty publiczne we Francji;

zorganizowane 27 II 1848, po rewolucji lutowej, na mocy dekretu Rządu Tymczasowego gwarantującego zatrudnienie każdemu obywatelowi; ich celem była likwidacja bezrobocia; warsztaty narodowe prowadziły głównie prace ziemne w Paryżu i okolicy; zorganizowane na wzór wojskowych, w końcu IV 1848 zatrudniały ok. 95 tysięcy robotników, w czerwcu — 100 tysięcy; ich likwidacja (21 VI, uzasadniania dużymi kosztami, przyczynianiem się do stagnacji w przemyśle oraz obawami przed wystąpieniami robotniczymi) spowodowała wybuch powstania ludowego w Paryżu (tzw. dni czerwcowe 22–26 VI), które zostało krwawo stłumione.