turbulencja w atmosferze ziemskiej

turbulencja w atmosferze ziemskiej,

ruch powietrza, przy którym prędkość przepływu i ciśnienie, a często inne wielkości charakteryzujące stan atmosfery ziemskiej (np. temperatura, wilgotność), podlegają nieustannym fluktuacjom w czasie i przestrzeni; t. w a.z. występuje zarówno w skali tysięcy km (np. wiatry i ruchy pionowe uczestniczące w ogólnej cyrkulacji atmosfery) setek km (wiatry i cyrkulacje towarzyszące wyżom i niżom atmosferycznym), kilku lub kilkunastu km (przepływy związane np. z burzami), setek i dziesiątek m (porywy i podmuchy wiatru), pojedynczych metrów czy nawet centymetrów.

T. w a.z. jest powodowana gł. kontrastami w polu prędkości wiatru i temp., wywołanymi tarciem powietrza o powierzchnię Ziemi, pionowym gradientem temp. w atmosferze, przenoszeniem ciepła w wyniku kondensacji pary wodnej i konwekcji. T. w a.z. wpływa na wahania wartości elementów meteorol. (np. ciśnienie, temp.), mieszanie się powietrza, przenoszenie pary wodnej, ciepła, a także zanieczyszczeń z powierzchni Ziemi do wyższych warstw atmosfery; od niej także zależy rozchodzenie się w atmosferze fal akustycznych, radiowych i in.; zjawiskiem związanym z t. w a.z. są np. wstrząsy samolotu pod wpływem fluktuacji prędkości powietrza czy porywistość wiatru.