stopy łożyskowe

stopy łożyskowe,

stopy metali stosowane do produkcji panewek łożysk ślizgowych oraz innych części maszyn współpracujących ze sobą w warunkach tarcia ślizgowego.

S.ł. muszą odznaczać się małym współczynnikiem tarcia w stosunku do współpracujących z nimi metali, dobrą smarowalnością, dużą przewodnością cieplną, małym współczynnikiem rozszerzalności cieplnej, odpornością na ścieranie i działanie czynników chem. oraz podwyższonej temperatury (do 200°C); s.ł. składają się najczęściej z miękkiej osnowy i równomiernie rozłożonych w niej, twardych kryształów. Takie właściwości mają stopy cyny z antymonem i miedzią (babbity cynowe) oraz stopy na osnowie ołowiu. Jako s.ł. wykorzystuje się także żeliwa szare perlityczne, mosiądze wieloskładnikowe, brązy aluminiowe, rzadziej stopy na osnowie kadmu z dodatkiem niklu i srebra. Zastosowanie s.ł. na osnowie aluminium systematycznie rośnie, co jest związane z rozwojem przemysłu motoryzacyjnego (panewki łożysk gł. silników spalinowych). Nowe perspektywy rozwojowe otwiera kształtowanie struktury s.ł. technologią metalurgii proszków oraz modyfikowanie powierzchni wyrobów ze s.ł. warstwami poprawiającymi właściwości ślizgowe.