reaferencji zasada,
biol. cybernetyczna teoria wyjaśniająca, dlaczego bodźce ze świata otaczającego (bodźce egzaferentne) wywołują reakcje typu odruchu bezwarunkowego, jeśli docierają do osobnika (zwierzęcia lub człowieka) biernego, natomiast te same bodźce (zw. reaferentnymi) nie wywołują takich reakcji, jeśli docierają do osobnika w aktywnym ruchu. Zasada sformułowana 1950 przez E. von Holsta i H. Motteelstaedta;
reaferencji zasada
Encyklopedia PWN
u człowieka dotyczy to np. odruchu wodzenia wzrokiem za uciekającym, spójnym ruchem elementów otoczenia (tzw. fizjol. oczopląs), występującego np. podczas jazdy pociągiem, ale nie występującego podczas biegu lub jazdy rowerem. Według zasady reaferencji wykonanie ruchu spontanicznego przesyła do ośrodkowego układu nerwowego tzw. kopię eferentną, która określa, jakiej informacji zmysłowej należy się spodziewać w wyniku tego ruchu — a gdy taka spodziewana informacja dotrze jako tzw. reaferencja, pobudzenie zostanie „wygaszone”; inaczej dzieje się w 2 innych przypadkach: 1) gdy brak aktywnego ruchu własnego (a więc brak kopii eferentnej), pobudzenie egzaferentne wywoła odruch kompensacyjny (nie ma go co „wygasić”); 2) egzaferencja nie zgadza się z kopią eferentną przy ruchu własnym, np. wyjmowanie jakiegokolwiek przedmiotu z wanny wypełnionej wodą, związane z kompensacyjnym odruchem macania po dnie wanny.
