protuberancje

protuberancje

[łac.],

wyskoki słoneczne,

astr. duże obłoki materii gęstszej i chłodniejszej od otoczenia, utrzymujące się w koronie słonecznej od kilku dni do kilku tygodni (protuberancje spokojne) lub gwałtownie wyrzucane w górę i opadające w czasie od kilku min do kilku godzin (protuberancje wybuchowe);

ponad brzegiem tarczy Słońca protuberancje są widoczne w postaci jasnych łuków i arkad; niektóre tworzą zjawisko deszczu koronalnego — zgrupowania małych, jasnych kłaczków opadających ku powierzchni; protuberancje obserwowane na tle jasnej fotosfery tworzą ciemniejsze włókna o długości dochodzącej do kilkuset tysięcy km. O kształcie i ewolucji protuberancji decyduje zmienny w czasie rozkład pola magnetycznego w koronie, ich ilość zależy od fazy cyklu słonecznego — jest największa w maksimum aktywności (słoneczna aktywność). W przeciwieństwie do plam słonecznych protuberancje mogą się pojawiać również w okolicach biegunów Słońca.