pomocniczości zasada

pomocniczości zasada,

jedna z gł. zasad społecznej nauki Kościoła, sformułowana w encyklice papieża Piusa XI Quadragesimo anno (1931);

oznacza, że społeczności wyższego rzędu mają pomagać społecznościom niższego rzędu, a nie ograniczać je, tzn. władze państw. nie powinny przejmować zadań struktur niższego szczebla (samorządy, stowarzyszenia); zasada pomocniczości zakłada służebną („pomocniczą”) funkcję państwa i przeciwstawia się etatyzmowi; mniejszym społecznościom przyznaje względem większych prawa analog. do praw osób względem państwa (wolność, zachowanie własności); zasada pomocniczości pozostaje w związku z zasadą solidarności (obowiązek pomocy) i dobra wspólnego (a nie tylko własnego), precyzując, że nie należy ich rozumieć jako przyzwolenie na scentralizowane państwo opiekuńcze.