plazmoliza

plazmoliza

[gr.],

fizjol. proces kurczenia się protoplastu komórkowego, spowodowany utratą jędrności żywej komórki w związku z występowaniem większego ciśnienia osmotycznego na zewnątrz niej (hipertoniczny roztwór);

przyczyną plazmolizy jest dążenie drogą osmozy do wyrównania stężeń wody w wakuoli i roztworze otaczającym komórkę, co powoduje uchodzenie wody z wakuoli do roztworu na skutek półprzepuszczalności błon: tonoplastu i plazmolemmy; następuje kurczenie się wakuoli i oddzielenie się cytoplazmy od ściany komórkowej; zjawiskiem odwrotnym, deplazmolizą, jest proces wnikania wody do splazmolizowanej komórki, po umieszczeniu jej w roztworze hipotonicznym; metodą plazmolityczną można oznaczać ciśnienie osmotyczne soku komórkowego.