optyczne zjawiska w atmosferze ziemskiej

optyczne zjawiska w atmosferze ziemskiej,

zjawiska wywołane rozproszeniem, odbiciem, załamaniem i rozszczepieniem promieniowania elektromagnetycznego na gazowych składnikach powietrza, aerozolach atmosferycznych, kroplach wody i kryształach lodu, a także zakrzywianiem się drogi światła przy przejściu przez warstwy powietrza o różnej gęstości.

Najpowszechniej obserwowanym z.o. w a.z. jest niebieski kolor nieba powodowany rozpraszaniem Rayleigha (rozpraszanie na obiektach o mniejszych wymiarach niż długość fali; rozpraszanie światła), jakiemu ulega promieniowanie słoneczne (promieniowanie w atmosferze ziemskiej) na cząsteczkach gazów atmosferycznych. Najsilniej jest rozpraszane promieniowanie o najmniejszej długości fali, czyli w obszarze widzialnym — promieniowanie o barwie niebieskiej; dociera ono z różnych stron nieba do obserwatora. W miarę zniżania się Słońca nad horyzontem promieniowanie przechodzi przez coraz grubszą warstwę powietrza i w widmie promieniowania docierającego do obserwatora zmniejsza się coraz bardziej (wskutek rozpraszania) zawartość fal krótkich, a zwiększa długich (barwa tarczy słonecznej zmienia się od żółtej do pomarańczowej i czerwonej). Barwa nieba i tarczy słonecznej zależy też od ilości i rozmiarów cząstek aerozoli atmosferycznych, które pochłaniają i rozpraszają promieniowanie świetlne o większych długościach fali.

Do z.o. w a.z. należą również: tęcza, halo, gloria, wieńce, miraż, zjawisko Brockenu.

Bibliografia

R. Greenler Tęcze, glorie i halo, Warszawa 1998.