oda
patetyczny utwór wierszowany, opiewający wybitną postać, ważne wydarzenie historyczne, wzniosłą ideę;
[gr.],
oda
Encyklopedia PWN
termin oznaczający pierwotnie utwór liryczny przeznaczony do śpiewania (pieśń); główna forma greckiej liryki solowej, osobistej (Alkajos, Safona, Anakreont) oraz chóralnej (Pindar), związana z obrzędami religijnymi i uroczystościami narodowymi, okolicznościowa pieśń ku czci bohaterów. W poezji rzymskiej rozwinęła się oda solowa (Owidiusz, Horacy); oda nowożytna łączyła często cechy obu form; polskie wzory stworzyli J. Kochanowski, Sz. Szymonowic; oda, uprzywilejowana w klasycyzmie, wg norm ówczesnej poetyki odznaczała się „nieporządkiem lirycznym” (N. Boileau, J.B. Rousseau, A. Pope, G. Dierżawin, I. Krasicki, S. Trembecki); w romantyzmie, pozbawiona rygorów kompozycyjnych i wersyfikacyjnych, była nasycona treściami filozoficzno-religijnymi i historiozoficznymi (m.in. F. Schiller, J.W. Goethe, J. Keats, P.B. Shelley, A. Mickiewicz, J. Słowacki); w poezji współczesnej występuje jako stylizacja wzorca klasycznego (J. Iwaszkiewicz, J. Tuwim).
