niesprawności państwa

niesprawności państwa,

ekon. negatywne następstwa oddziaływania państwa na podmioty gospodarcze; zawodność państwa.

Rozważania o niesprawnościach państwa zapoczątkował G. Stigler na przełomie lat 60. i 70. XX w., tworząc ekonomiczną teorię regulacji. Rozwój ekonomicznej teorii regulacji dokonywał się w ramach nowej ekonomii instytucjonalnej (neoinstytucjonalizm).Twórcy tych teorii przyjęli wspólne założenie, mówiące, iż politycy, urzędnicy i sędziowie, sprawując swoje funkcje, nie kierują się tylko dobrem publicznym, lecz również własnym interesem, np. przez: zastępowanie rynku przez biurokratyczne instytucje, niesprawiedliwy podział dochodów, dążenie instytucji państwowych do osiągania własnych, a nie ogólnospoł. celów (zawyżanie budżetów i zatrudnienia, nadmierna kontrola nad podmiotami gospodarczymi), błędną alokację zasobów, podporządkowywanie instytucji państwa i polityki interesom małych grup społecznych. Występowanie niesprawności państwa nie jest wystarczającym argumentem na rzecz odrzucenia ingerencji państwa w procesy gospodarcze, gdyż we współczesnych gospodarkach nie istnieją mechanizmy samoczynnie doprowadzające je do stanu równowagi. Niesprawności państwa świadczą jednak, że ingerencja państwa nie rozwiązuje wszystkich problemów, przeciwnie, sama może je wywoływać. Dlatego decyzje o zakresie występowania państwowych regulacji powinny uwzględniać zarówno jej koszty, jak i korzyści.