niebo

niebo,

religiozn.:

1) siedziba najwyższego bóstwa lub istot nadludzkich (np. bogowie, aniołowie);

2) najwyższa kraina zaświatów utożsamiana zwykle z niebiańskim rajem. Oba znaczenia nie muszą się wykluczać, czasami nawet składają się na jedną, złożoną koncepcję nieba, lecz wówczas często rozróżnia się niebo wyższe i niższe lub niebo rozumiane w sensie ścisłym i bardziej metaforycznym. W wierzeniach rel. niebo w rozumieniu fiz. i niebo w sensie rel. są najczęściej ze sobą utożsamiane. Niebo może być siedzibą najwyższego z bogów, zwierzchniej postaci panteonu lub Boga religii monoteistycznych. Dla staroż. Izraelitów niebo stanowiło świadectwo istnienia Boga i jego stwórczej mocy, przypominało też o potrzebie miłości Boga i zarazem o jego trosce o swoje stworzenie; dopiero później (od Księgi Daniela) niebo zaczęto kojarzyć z wiecznym życiem zbawionych. W chrześcijaństwie niebo rozumie się jako nowy sposób istnienia człowieka po śmierci, a mianowicie jako uczestnictwa w życiu wiecznym Boga. Religie politeistyczne czyniły boga niebiańskiego zwierzchnikiem całego panteonu (wyraźnie jest to widoczne w indoeur. tradycji, np. Zeus, Jowisz), nawet jeżeli inne postaci bogów lub inne istoty duchowe mają również swoją siedzibę w niebie Rezydują one wtedy w niższych, często wyraźnie oddzielonych od siebie częściach nieba; czasami niebo bywa utożsamiane z bóstwem (np. chiń. Tian i jego wcześniejsza personifikacja Shangdi). Na ogół niebo lub najwyższy bóg niebiański uchodzą za prawodawców i sędziów, bywają świadkami przysiąg karzącymi wiarołomców. Często obiekty kosm. (planety, gwiazdy) są nie tylko uważane za siedziby bogów, ale bywają utożsamiane z samymi bogami niebiańskimi (np. w Mezopotamii). Do tak rozumianego nieba ludzie nie mają dostępu.