nadnapięcie

nadnapięcie, nadpotencjał, η,

wartość różnicy potencjału elektrody (półogniwa) E, przez którą płynie określony prąd, i jej potencjału E⁰ w stanie równowagi (w warunkach bezprądowych): η = E – E⁰;

rozróżnia się nadnapięcie anodowe i n. katodowe; suma bezwzględnych wartości n. katodowego i n. anodowego określa n. elektrolizy. Przyczyną powstawania n. jest wolny przebieg reakcji elektrodowej; gdy proces elektrodowy jest odwracalny, tzn. ładunek szybko przechodzi przez granicę faz, n. spada do zera i elektroda przyjmuje potencjał równowagi E⁰; im wolniejsza jest reakcja elektrodowa, czyli większa polaryzacja elektrody, tym większe jest n.; w zależności od tego, który z etapów procesu elektrodowego jest najwolniejszy, rozróżnia się nadnapięcie aktywacyjne (nadnapięcie przejścia ładunku przez granicę faz), dyfuzyjne, reakcji, krystalizacji. N. zależy od temperatury, rodzaju reakcji (np. duże jest n. wydzielania gazów, małe osadzania metali), elektrolitu, materiału elektrody.