miażdżyca

miażdżyca, arterioskleroza, ateroskleroza,

med. przewlekła choroba dużych i średnich tętnic, której gł. cechą są złożone zmiany zwyrodnieniowo-wytwórcze w błonie wewn. tych naczyń;

prowadzi do zwężenia lub zamknięcia światła naczyń z następowymi objawami niedokrwienia lub martwicy w obrębie narządu zaopatrywanego przez tętnicę; może dotyczyć wszystkich lub tylko niektórych naczyń i dlatego wyodrębnia się, występujące oddzielnie lub jednocześnie, zespoły pochodzenia miażdżycowego: niedokrwienie mięśnia sercowego (choroba wieńcowa), miażdżyca naczyń mózgowych, miażdżyca aorty, miażdżyca tętnic nerkowych, miażdżyca tętnic kończyn dolnych. Rozwój miażdżycy nie jest związany z procesem starzenia się organizmu; uważa się, że zmiany miażdżycowe rozwijają się w następstwie przewlekłego procesu zapalno-immunologicznego w ścianie tętnic na skutek działania różnych czynników; obecnie istnieją już podstawy do twierdzenia, że różnego typu infekcje (bakteryjne, wirusowe) odgrywają ważną rolę w zapoczątkowaniu i rozwoju miażdżycy. Podłożem rozwoju miażdżycy może być wiele czynników; spośród czynników wewnątrzustrojowych odgrywają rolę: skłonność dziedziczna (zaburzenia gospodarki lipidowej), wiek, płeć (mężczyźni chorują częściej niż kobiety przed menopauzą), zaburzona czynność hormonalna niektórych gruczołów (tarczycy, trzustki, nadnerczy, gruczołów płciowych) czy układu krzepnięcia (nadkrzepliwość), cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, czynniki psychiczne; do czynników zewnątrzustrojowych są zaliczane: otyłość (dieta wysokoenerg., bogata w tłuszcze, węglowodany, cholesterol), używki (gł. palenie tytoniu), nieodpowiedni tryb życia (brak wysiłku fiz., nerwowa praca); w wyniku powiązania tych czynników dochodzi do wyzwolenia zmian miażdżycowych.