mariawici,
wyznanie pol., które oderwało się na przeł. XIX i XX w. od katolicyzmu;
mariawici
Encyklopedia PWN
Jego założycielka F. Kozłowska (1862–1921) utworzyła 1887 w Płocku nieoficjalne zgromadzenie Sióstr Ubogich św. Klary; 1893 doznała objawienia, wskazującego na potrzebę odnowy moralnej ludzkości przez nieustającą adorację Przenajświętszego Sakramentu i wzywanie pomocy Matki Bożej; pod jego wpływem Kozłowska zał. Zgromadzenie Kapłanów Mariawitów, którego przełożonym wybrano księdza J. Kowalskiego. W 1904 Kongregacja Św. Oficjum nakazała rozwiązanie Zgromadzenia Kapłanów Mariawitów, a 1906 papież Pius X podtrzymał to orzeczenie oraz ekskomunikował Kozłowską i księdza Kowalskiego; wówczas mariawici utworzyli Kościół niezależny od Stolicy Apostolskiej; 1909–10 trzej księża mariawiccy otrzymali sakrę biskupią od biskupów Kościoła Starokatol. w Holandii, a Kościół Mariawitów przyjęto do Unii Kościołów Starokatol. (zawieszony 1924). Wprowadzone przez bpa (który ogłosił się arcybiskupem) Kowalskiego po śmierci Kozłowskiej (1921) innowacje, zwłaszcza zniesienie celibatu i wprowadzenie kapłaństwa kobiet, spowodowały 1935 rozłam mariawitów na: Starokatol. Kościół Mariawitów i Kościół Katolicki Mariawitów Kościołem Katolickim Mariawitów kierował arcybp Kowalski (zginął 1942 w niem. obozie koncentracyjnym w Dachau); liczy on obecnie ok. 2,9 tys. wiernych, ma ośr. w Felicjanowie k. Płocka, a duchowieństwo w większości stanowią kobiety. Starokatolicki Kościół Mariawitów z siedzibą w Płocku skupia ok. 26 tys. wiernych; jest czł. Pol. Rady Ekumenicznej i Świat. Rady Kościołów; jego podstawę doktrynalną stanowią Pismo Święte, dogmaty ustanowione do rozłamu chrześcijaństwa 1054, tradycja Kościoła Powszechnego określona na pierwszych 7 soborach oraz objawienia Kozłowskiej. Nazwa pochodzi od łac. Mariae vitam (imitans) [‘Marii życie (naśladujący)’].
