kiur

rys. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

kiur, Cm, curium,

pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 96;

Symbol: Cm

Nazwa łacińska: Curium

Liczba atomowa: 96

Pierwiastek promieniotwórczy: tak

Odkrycie: 1944

Odkrywca: Seaborg Glenn Theodore (i współpracownicy)

sztucznie otrzymywany, nie wykryty w skorupie ziemskiej, promieniotwórczy; liczba masowa najtrwalszego izotopu 247 (czas połowicznego zaniku T_1/2 = 1,6 · 10⁷ lat); należy do rodziny aktynowców; srebrzysty, kowalny metal; temperatura topnienia 1340°C, temperatura wrzenia 3540°C, gęstość 13,51 g/cm³; aktywny chemicznie; łatwo ulega korozji; stopnie utlenienia III i IV; znane są związki chemiczne kiuru z tlenem (Cm₂O₃, CmO₂) i fluorowcami (np. CmCl₃, CmF₄); stosowany w izotopowych źródłach energii. K. jest bardzo niebezpieczny dla zdrowia (odkłada się w kościach) — jego promieniowanie niszczy czerwone ciałka krwi. Został otrzymany 1944 przez G.Th. Seaborga, R.A. Jamesa i A. Ghiorso; nazwany na cześć M. Skłodowskiej-Curie i P. Curie.