kaledońska orogeneza,
ruchy tektoniczne, które rozpoczęły się w kambrze, a zakończyły we wczesnym dewonie, prowadzące do powstania łańcuchów górskich, zw. kaledonidami;
kaledońska orogeneza
Encyklopedia PWN
w orogenezie tej wyróżnia się kilka faz, np. na przeł. kambru i ordowiku — fazę sardyjską (w Polsce zw. sandomierską), na przeł. ordowiku i syluru — fazę takońską, na przeł. syluru i dewonu — fazę bretońską, na pocz. dewonu — fazy ardeńską i eryjską; ruchy tektoniczne w Europie i Ameryce Północnej były spowodowane likwidacją staropaleozoicznego oceanu Japetus (znajdującego się między ówczesnymi kontynentami: Baltiką i Laurencją) oraz subdukcją jego płyty litosferycznej pod kontynent Laurencji, na obszarze Azji — z łączeniem się ze sobą bloków kontynent. w jeden ląd syberyjski, a na obszarze Australii — z procesami subdukcji zachodzącymi na granicy Paleopacyfiku i austral. części Gondwany.
