interferometr kwantowy nadprzewodnikowy

interferometr kwantowy nadprzewodnikowy, ang. Superconducting Quantum Interference Device (SQUID),

przyrząd nadprzewodnikowy, którego podstawową częścią jest pierścień nadprzewodzący z 1 lub 2 złączami Josephsona (nadprzewodnictwo);

wykorzystuje zjawisko interferencji fal opisujących ruch nośników prądu; w stanie nadprzewodzącym są nimi pary Coopera (BCS teoria); tunelowanie nośników (tunelowe zjawisko) przez nienadprzewodzącą warstwę w złączu Josephsona wprowadza różnicę faz tych fal, zależną od natężenia prądu tunelowego płynącego przez złącze; zewn. pole magnet. zmienia warunki interferencji fal nośników prądu, indukując w pierścieniu nadprzewodzącym prąd tunelujący przez złącza; w SQUID złącza Josephsona odgrywają podwójną rolę: z jednej strony umożliwiają wnikanie strumienia magnet. do wnętrza pierścienia nadprzewodzącego, z drugiej zaś pozwalają obserwować periodyczną zależność prądu indukowanego w pierścieniu nadprzewodzącym od indukcji przyłożonego pola magnet.; najczęściej SQUID-y są stosowane w magnetometrach, gdzie wykorzystuje się ich ogromną czułość, pozwalającą rejestrować pola magnet. 100 mld razy słabsze od pola magnet. Ziemi (10^–15 T). Produkowane magnetometry SQUID-owe, oprócz zastosowań w laboratoriach badawczych, są wykorzystywane w diagnostyce med. (do otrzymania map pola magnet. serca lub mózgu), w badaniach geofiz. czy nieniszczących badaniach materiałów; są już produkowane proste magnetometry wykorzystujące nadprzewodniki wysokotemperaturowe, pracujące w temperaturze 77 K.