hercyńska orogeneza
 
Encyklopedia PWN
hercyńska orogeneza, orogeneza waryscyjska,
ruchy tektoniczne w późnym paleozoiku prowadzące do powstania wielkich łańcuchów górskich (hercynidy), których pozostałości występują na wszystkich kontynentach.
O.h. rozpoczęła się w środkowym dewonie, najbardziej nasiliła się w karbonie, a zakończyła w najwcześniejszym triasie; w orogenezie tej rozróżnia się wiele faz, np. bretońską — na pograniczu dewonu i karbonu, sudecką (gł. faza o.h.) — na przeł. wczesnego i późnego karbonu, asturyjską — w późnym karbonie, saalską — w permie. Procesy orogeniczne były związane przede wszystkim z kolizją fragmentów Gondwany i Euroameryki oraz likwidacją oceanu Paleotetydy (rozciągającego się między kontynentem Euroameryki a Gondwaną) i O. Uralskiego (znajdującego się między Euroameryką a kontynentami: syberyjskim i kazachskim), a także ze zjawiskami zachodzącymi na aktywnych peryferiach australijskich, antarktycznych i południowoamerykańskich Paleopacyfiku; z orogenezą był związany bardzo silny magmatyzm (m.in. powstały masywy granitoidowe Karkonoszy, Strzelina, Strzegomia, krystal. trzon Tatr, masywy krystal. Alp) i wulkanizm (np. w Polsce melafiry na Dolnym Śląsku).
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia