dyslokacja
fiz. liniowy defekt struktury krystalicznej (defekty struktury krystalicznej);
[łac.],
dyslokacja
Encyklopedia PWN
naturę dyslokacji w krysztale można poglądowo opisać posługując się modelem idealnego kryształu o właściwościach ośr. doskonale sprężystego; w takim krysztale wykonuje się, wzdłuż wybranej płaszczyzny, nacięcie kończące się na pewnej linii (linia dyslokacyjna), a następnie przemieszcza się (zachowując spójność sieci) jeden z przylegających do tej płaszczyzny obszarów o pewien wektor (wektor Burgersa); zaburzenie rozciągające się wzdłuż linii dyslokacyjnej nosi nazwę dyslokacji. Rozróżnia się dyslokację w krysztale krawędziową, w której wektor Burgersa jest prostopadły do linii dyslokacyjnej, i śrubową, w której jest on do niej równoległy. Dyslokacje mogą przemieszczać się w krysztale i oddziaływać ze sobą i innymi defektami sieci; ruch dyslokacji w krysztale odgrywa istotną rolę m.in. w odkształceniu plast. kryształu. Obecność dyslokacji w krysztale wpływa na właściwości mech. (gł. metali), elektr. (gł. półprzewodników) i in., a także na mechanizm wzrostu kryształów.
