cytoplazma
biol. obszar w komórce oddzielony od środowiska zewnętrznego błoną komórkową (w komórkach eukariotycznych — obszar między błoną komórkową i otoczką jądrową);
[gr.],
cytoplazma
Encyklopedia PWN
podstawowym składnikiem cytoplazmy jest cytozol, w którym znajdują się organelle i wtręty komórkowe oraz cytoszkielet; składniki cytoplazmy dzielą się na obłonione (otoczone 1 lub 2 błonami komórkowymi): jądro komórkowe, siateczkę śródplazmatyczną, mitochondria, plastydy, aparat Golgiego i różne pęcherzyki, oraz nieobłonione: rybosomy i centriole; struktury obłonione tworzą przedziały, w obrębie których przebiegają określone reakcje biochemiczne; każdy przedział zawiera swoiste białka enzymatyczne, które nie mieszają się z enzymami, substratami i produktami z innych przedziałów; cytoplazma zapewnia komórce określoną wytrzymałość mechaniczną i elastyczność, cytoszkielet umożliwia ruchy wewnątrzkomórkowe oraz ruchy pełzakowate.
