chemia rolna, chemia rolnicza, agrochemia,
dyscyplina nauk. zaliczana do nauk roln., zajmująca się badaniem żyzności gleby, nawozów, zagadnień związanych z nawożeniem i odżywianiem się roślin;
chemia rolna
Encyklopedia PWN
w XIX w. w zakres chemii rolnej wchodziły też badania z dziedziny żywienia zwierząt, gleboznawstwa, przemysłu spoż. i in., obecnie tworzących samodzielne dyscypliny nauk roln.; gł. zadaniem chemii rolnej są badania nawozów miner. i org. pod względem składu chem., doboru właściwych nawozów oraz metod ich stosowania zależnie od rodzaju gleb i uprawianych na nich roślin; w celu uzyskania wysokich i odpowiedniej jakości plonów są opracowywane metody badania zasobności gleb w składniki pokarmowe, określania potrzeb nawozowych roślin i stanu ich odżywienia w okresie wzrostu, a także racjonalnego nawożenia; oprócz badań laboratoryjnych (biol., chem., fiz. i fizykochemicznych) ważną rolę odgrywają doświadczenia w kulturach wodnych, wazonikowe, wazonowe (wegetacyjne) i polowe; badania laboratoryjne są prowadzone na ogromną skalę przez stacje chem.-roln. (w Polsce 17 stacji rejonowych).
Stosowanie nawozów znano już w starożytności; najwięcej wiadomości zostawili Rzymianie, np. dzieła Katona St. Cenzora, Warrona, Kolumeli i in. Po okresie upadku rolnictwa w średniow. Europie, od czasów odrodzenia zaznacza się zainteresowanie zagadnieniami żyzności gleby i odżywiania się roślin. Za prekursorów chemii rolnej można uważać B. Palissy’ego (XVI w.) i J.B. van Helmonta (XVII w.); właściwa chemia rolna zaczęła się rozwijać po powstaniu nowoczesnej chemii na przeł. XVIII i XIX w. Do ważniejszych jej przedstawicieli zalicza się: H. Davy’ego, N.Th. de Saussure’a, J.B. Boussingaulta, J. Liebiga, a w związanej ściśle z chemią rolną mikrobiologii rolnej — M. Beijerincka, A. Prażmowskiego, H. Hellriegela, S. Winogradskiego. W Polsce poza A. Prażmowskim do rozwoju chemii rolnej przyczynili się m.in.: J. Bełza, T. Cichocki, E. Godlewski (st.), J. Mikułowski-Pomorski, I. Kosiński, S. Jentys, M. Górski, F. Terlikowski, B. Nilewski, W. Dominik, K. Boratyński i T. Lityński. Badania nauk. z dziedziny chemii rolnej są prowadzone w SGGW w Warszawie, w akademiach roln., w Inst. Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach; wyniki badań są publikowane w „Rocznikach Gleboznawczych”, „Rocznikach Nauk Rolniczych”, „Polish Journal of Soil Science”, „Postępach Nauk Rolniczych”; pol. chemicy rolni są stowarzyszeni w Pol. Tow. Gleboznawczym.
