anioł

anioł,

teol. istota duchowa bądź jej nazwa.

W religiach opartych na autorytecie Biblii istota niematerialna, pośrednicząca między Bogiem a ludźmi, będąca wykonawcą boskiej woli (zwłaszcza jako posłaniec). Pewne wyobrażenia o aniałach Stary Testament zapożyczył z religii mezopotamskich, a następnie pojęcie anioł przeszło z judaizmu do chrześcijaństwa i islam. Aniołowie początkowo byli mało zindywidualizowani i nieliczni, później pojawiły się koncepcje bardziej rozwinięte, zwłaszcza w angelologii chrześc., gdzie dzieli się ich na dobrych (m.in. anioł stróż) i złych, którzy zbuntowali się przeciw Bogu (diabeł, szatan). Próbę uporządkowania świata anielskiego podjął Pseudo-Dionizy, dzieląc go na 3 hierarchie i 9 chórów (serafini, cherubini, Trony, Państwa, Księstwa, Zwierzchności, Mocarstwa, archaniołowie i aniołowie). Do bardziej znanych i czczonych przez chrześcijan należą: Gabriel, Michał i Rafał.

Archanioł Rafael, ok. 2 poł. XVII w. — Institute of Arts, Detroit

Archanioł Michał, rzeźba ze szczytu bazyliki Sacre-Coeur, Paryż

Archanioł Michał, fragment Złotego Ołtarza, bazylika Św. Marka w Wenecji

Bonifacio Veronese, Archanioł Michał, ok. 1530 — San Zanipolo, Wenecja