Wielka encyklopedia francuska, Encyclopédie ou Dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers [‘encyklopedia albo słownik rozumowany nauk, sztuk i rzemiosł’],
największe kulturalne przedsięwzięcie epoki oświecenia, wydane 1751–80 we Francji;
Wielka encyklopedia francuska
Encyklopedia PWN
z inicjatywą wydania W.e.f. wystąpił 1745 księgarz paryski A.E. Le Breton; 1747 powierzył on redakcję wydawnictwa D. Diderotowi i J. d’Alembertowi, którzy zmienili pierwotną koncepcję encyklopedii; w ich ujęciu miała się ona stać wykładnią ideologii oświeceniowej opartą na usystematyzowanym przedstawieniu dorobku nauk przyrodniczych i społecznych oraz techniki i produkcji; z W.e.f. współpracowali m.in. Wolter, Ch.L. Montesquieu, G.L. Buffon, J.J. Rousseau, E.B. Condillac, J.A. Condorcet, C.A. Helvétius, P. d’Holbach, F. Quesnay, A.R. Turgot (encyklopedyści); zwrócona przeciw nietolerancji wyznaniowej i dominacji klerykalizmu w życiu publicznym Francji oraz przeciw rządom absolutystycznym i feudalnym porządkowi społecznemu, W.e.f. stała się przedmiotem ataków Kościoła katolickiego, jej wydanie przekształciło się w walkę ideologiczną; doprowadzona do końca półlegalnie. W 1751–65 ogłoszono 17 t. encyklopedii, a 1762–72 — 11 t. ilustracji. Ukazanie się W.e.f. było wydarzeniem naukowym oraz ważnym świadectwem siły myśli oświeceniowej, a wyrażone w niej poglądy kształtowały atmosferę intelektualną epoki, nie tylko we Francji, lecz we wszystkich niemal krajach europejskich.
