Wenecka, Republika

Wenecka, Republika, Repubblica di Venezia, Najjaśniejsza Rzeczpospolita Wenecka, Serenissima Repubblica di Venezia,

VIII–XVIII w. państwo w północno-wschodnich Włoszech;

pocz. komuna miejska, centrum handl. o rosnącym znaczeniu; X–XI w. ukształtowanie się ustroju republiki, rządzonej przez oligarchię (z urzędem doży na czele); XII–XIV w. zdobyła m.in. Triest, część Dalmacji, Kretę, stając się największą potęgą mor. i handl. we wschodniej części regionu śródziemnomor.; ośr. handlu dalekosiężnego (z całą Europą i Wschodem) oraz finansów; centrum sztuki; szczyt potęgi w XV w. (przyłączyła m.in. Weronę, Padwę i Cypr); od XVI w. zagrożona przez ekspansję Turcji — do XVIII w. utraciła posiadłości gr. na jej rzecz; 1796 zajęta przez Francuzów, 1797 zlikwidowana (pokój w Campo Formio), większość jej ziem przypadła Austrii.

Wenecja, Bazylika Św. Marka (Włochy)